Graffiti εικαστική παρέμβαση στο εξωτερικό τοιχίο του εργοστασίου της ΕΛΑΪΣ επί της οδού Πειραιώς.Συντήρηση και αποκατάσταση της τοιχογραφίας-graffiti του εξωτερικού τοιχίου του εργοστασίου ΕΛΑΪΣ.
Όποιος έχει περάσει τη τελευταία δεκαετία έξω από το εργοστάσιο της ΕΛΑΪΣ στην οδό Πειραιώς 74 στο Νέο Φάληρο, σίγουρα θα έχει προσέξει την μνημειακών διαστάσεων τοιχογραφία που κοσμεί το μαντρότοιχο του εργοστασίου από το 2003. Κατά αυτό το τρόπο ο τοίχος -που αποτελεί το καμβά της ζωγραφικής στη συγκεκριμένη περίπτωση- από διαχωριστικό όριο μεταξύ του κοινού και του εργοστασιακού χώρου μετατρέπεται σε πύλη επικοινωνίας του κτιρίου με το κοινό, μεταμορφώνοντας το σε κάτι πιο οικείο και πιο προσιτό.
Το έργο φιλοτέχνησε ο Στέλιος Φαϊτάκης στο πλαίσιο ανοικτής και μόνιμης εικαστικής παρέμβασης με θέμα: «Η ελιά παγκόσμιο σύμβολο αθλητισμού,πολιτισμού και ειρήνης» που υλοποιήθηκε από τον Στέλιο Φαϊτάκη και την καλλιτεχνική ομάδα «Carpe Diem», με την επιστημονική εποπτεία του Ι.Μ.Τ.Ι.Ι.Ε. και την αποκλειστική χορηγία της ΕΛΑΪΣ Α.Ε., βελτιώνοντας έτσι, αισθητικά το αστικό περιβάλλον και διασπώντας ευχάριστα την ουδέτερη χρωματική ομοιομορφία των κτιριακών συνόλων της περιοχής.
Το έργο τελεί υπό την αιγίδα του Δήμου Πειραιά. Σύμφωνα με την πινακίδα της εισόδου του εργοστασίου, το έργο εντάσσεται στο πλαίσιο εορτασμού των Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2003 του Υπουργείου Πολιτισμού.
Η εικαστική αυτή παρέμβαση στην οδό Πειραιώς έχει κύριο θέμα τη σχέση της ελιάς με τον άνθρωπο και την εικόνα της ελιάς ως πανανθρώπινου συμβόλου. Αφορμή για τη επιλογή της συγκεκριμένης θεματολογίας από τον καλλιτέχνη υπήρξε το παραγόμενο προϊόν της ελιάς ,το λάδι το οποίο επεξεργάζεται το εργοστάσιο.
Μπορεί κανείς να χωρίσει τη σύνθεση σε δύο μέρη. Αριστερά της μιας εισόδου (όπως την κοιτάμε από το δρόμο) η σύνθεση αναφέρεται στην Αρχαία Ελλάδα και συγκεκριμένα έχει δύο εικόνες: τη χρήση κλαδιών ελιάς σαν βραβεία σε αθλητές, και το μύθο για την ονομασία της Αθήνας που αφορά τη διαμάχη της Αθηνάς με τον Ποσειδώνα και τα δώρα που αυτοί πρόσφεραν.
Στα δεξιά αυτής της εισόδου, το τμήμα χωρίζεται από άλλη μια είσοδο και περιλαμβάνει εφτά εικόνες από τη διαδικασία της συγκομιδής της ελιάς και της παραγωγής του πολύτιμου λαδιού και μία για την απόλαυση των αγαθών της μάνας γης συμπληρωμένων από το ελαιόλαδο.
Οι συνολικές διαστάσεις του έργου είναι: μήκος: 133,00μ. και ύψος από 3,00μ. έως 4,00μ.
Τα χρώματα που χρησιμοποίησε ο καλλιτέχνης ήταν σκόνες αγιογραφίας και συνδετικό μέσο χρησιμοποίησε τη ρητίνη Vinavil και ελάχιστη γλουτολίνη για να προσδώσει μεγαλύτερη ελαστικότητα στη ζωγραφική επιφάνεια.
Το ύφος της σύνθεσης έχει έντονες επιδράσεις από μεξικάνικες συνθέσεις. Να σημειωθεί ότι στο Μεξικό συναντώνται οι πρώτες σοβαρές αναφορές για την τέχνη των graffiti.
Τέλος, πάντα από τις πληροφορίες του καλλιτέχνη το έργο μετά από την ολοκλήρωση του, επιχρίσθηκε -όχι από τον ίδιο- με ένα βερνίκι χαμηλής ποιοτικής σύστασης που εκ του αποτελέσματος δεν εκπλήρωσε τους στόχους για τους οποίους χρησιμοποιήθηκε (προστασία από την υπεριώδη ακτινοβολία, από την υγρασία, και από άλλους περιβαλλοντικούς παράγοντες, από κιτρίνισμα κλπ).
Οι τοιχογραφίες graffiti εξαιτίας της έκθεσής τους σε εξωτερικό χώρο, υφίστανται περισσότερες καταπονήσεις από τις τοιχογραφίες που βρίσκονται προστατευμένες σε κάποιο εσωτερικό χώρο όπως εκκλησίες, νεοκλασικά κτίρια, μουσεία κλπ. Συνεπώς λόγω της έκθεσής τους στις εξωτερικές συνθήκες, στις μεταβολές του καιρού, αλλά και στην ανεξέλεγκτες και πολλές φορές βανδαλιστικές ενέργειες των ανθρώπων, παρουσιάζουν διάφορα είδη φθορών.
Στο συγκεκριμένο έργο, είναι αξιοσημείωτο, πως δεν έχουν σημειωθεί φθορές στη ζωγραφική επιφάνεια, όπως επιγραφές και συνθήματα με σπρέι ή άλλες καταστροφές, αν και σε μικρή απόσταση από το κτίριο βρίσκεται ένα από τα μεγαλύτερα ποδοσφαιρικά στάδια, το Γ. Καραϊσκάκη, πιστοποιώντας ότι το συγκεκριμένο έργο έχει καθολική αποδοχή στην κοινωνική συνείδηση και αποτελεί πλέον σημείο αναφοράς για την περιοχή.
Εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης:
1. Φωτογράφιση στο ορατό.
2. Οπλισμός στις περιοχές των τοιχογραφιών που παρουσίαζαν έντονο πρόβλημα αποκόλλησης του ζωγραφικού στρώματος από το υπόστρωμα και του υποστρώματος μαζί με το ζωγραφικό στρώμα από το υποστήριγμα και κινδύνευαν άμεσα από κατάρρευση και απώλεια.
3. Στερέωση των χρωστικών και ενίσχυση του συνδετικού μέσου της ζωγραφικής επιφάνειας
4. Στερέωση των αποκολλημένων ζωγραφικών στρωμάτων
5. Πλήρωση των ρωγμών και μικρορωγμών
6. Στερέωση των αποκολλημένων τμημάτων του υποστρώματος των τοιχογραφιών με χρήση ενέματος.
7. Καθαρισμός της ζωγραφικής επιφάνειας από τις επικαθίσεις των ατμοσφαιρικών ρύπων, της σκόνης και της αιθάλης.
8. Αφαίρεση των αλάτων από τη ζωγραφική επιφάνεια.
9. Αφαίρεση των σπρέι graffiti από τη ζωγραφική επιφάνεια.
10. Εκρίζωση όλων των φυτών που φύονταν στην βάση και στην απόληξη των τοιχογραφιών.
11. Αισθητική αποκατάσταση
12. Τελική επίχριση του έργου ώστε να προστατεύεται από τους ρύπους, το νερό της βροχής και τον αποχρωματισμό του ζωγραφικού στρώματος από την υπεριώδη ακτινοβολία του ηλιακού φωτός.
Το έργο φιλοτέχνησε ο Στέλιος Φαϊτάκης στο πλαίσιο ανοικτής και μόνιμης εικαστικής παρέμβασης με θέμα: «Η ελιά παγκόσμιο σύμβολο αθλητισμού,πολιτισμού και ειρήνης» που υλοποιήθηκε από τον Στέλιο Φαϊτάκη και την καλλιτεχνική ομάδα «Carpe Diem», με την επιστημονική εποπτεία του Ι.Μ.Τ.Ι.Ι.Ε. και την αποκλειστική χορηγία της ΕΛΑΪΣ Α.Ε., βελτιώνοντας έτσι, αισθητικά το αστικό περιβάλλον και διασπώντας ευχάριστα την ουδέτερη χρωματική ομοιομορφία των κτιριακών συνόλων της περιοχής.
Το έργο τελεί υπό την αιγίδα του Δήμου Πειραιά. Σύμφωνα με την πινακίδα της εισόδου του εργοστασίου, το έργο εντάσσεται στο πλαίσιο εορτασμού των Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2003 του Υπουργείου Πολιτισμού.
Η εικαστική αυτή παρέμβαση στην οδό Πειραιώς έχει κύριο θέμα τη σχέση της ελιάς με τον άνθρωπο και την εικόνα της ελιάς ως πανανθρώπινου συμβόλου. Αφορμή για τη επιλογή της συγκεκριμένης θεματολογίας από τον καλλιτέχνη υπήρξε το παραγόμενο προϊόν της ελιάς ,το λάδι το οποίο επεξεργάζεται το εργοστάσιο.
Μπορεί κανείς να χωρίσει τη σύνθεση σε δύο μέρη. Αριστερά της μιας εισόδου (όπως την κοιτάμε από το δρόμο) η σύνθεση αναφέρεται στην Αρχαία Ελλάδα και συγκεκριμένα έχει δύο εικόνες: τη χρήση κλαδιών ελιάς σαν βραβεία σε αθλητές, και το μύθο για την ονομασία της Αθήνας που αφορά τη διαμάχη της Αθηνάς με τον Ποσειδώνα και τα δώρα που αυτοί πρόσφεραν.
Στα δεξιά αυτής της εισόδου, το τμήμα χωρίζεται από άλλη μια είσοδο και περιλαμβάνει εφτά εικόνες από τη διαδικασία της συγκομιδής της ελιάς και της παραγωγής του πολύτιμου λαδιού και μία για την απόλαυση των αγαθών της μάνας γης συμπληρωμένων από το ελαιόλαδο.
Οι συνολικές διαστάσεις του έργου είναι: μήκος: 133,00μ. και ύψος από 3,00μ. έως 4,00μ.
Τα χρώματα που χρησιμοποίησε ο καλλιτέχνης ήταν σκόνες αγιογραφίας και συνδετικό μέσο χρησιμοποίησε τη ρητίνη Vinavil και ελάχιστη γλουτολίνη για να προσδώσει μεγαλύτερη ελαστικότητα στη ζωγραφική επιφάνεια.
Το ύφος της σύνθεσης έχει έντονες επιδράσεις από μεξικάνικες συνθέσεις. Να σημειωθεί ότι στο Μεξικό συναντώνται οι πρώτες σοβαρές αναφορές για την τέχνη των graffiti.
Τέλος, πάντα από τις πληροφορίες του καλλιτέχνη το έργο μετά από την ολοκλήρωση του, επιχρίσθηκε -όχι από τον ίδιο- με ένα βερνίκι χαμηλής ποιοτικής σύστασης που εκ του αποτελέσματος δεν εκπλήρωσε τους στόχους για τους οποίους χρησιμοποιήθηκε (προστασία από την υπεριώδη ακτινοβολία, από την υγρασία, και από άλλους περιβαλλοντικούς παράγοντες, από κιτρίνισμα κλπ).
Οι τοιχογραφίες graffiti εξαιτίας της έκθεσής τους σε εξωτερικό χώρο, υφίστανται περισσότερες καταπονήσεις από τις τοιχογραφίες που βρίσκονται προστατευμένες σε κάποιο εσωτερικό χώρο όπως εκκλησίες, νεοκλασικά κτίρια, μουσεία κλπ. Συνεπώς λόγω της έκθεσής τους στις εξωτερικές συνθήκες, στις μεταβολές του καιρού, αλλά και στην ανεξέλεγκτες και πολλές φορές βανδαλιστικές ενέργειες των ανθρώπων, παρουσιάζουν διάφορα είδη φθορών.
Στο συγκεκριμένο έργο, είναι αξιοσημείωτο, πως δεν έχουν σημειωθεί φθορές στη ζωγραφική επιφάνεια, όπως επιγραφές και συνθήματα με σπρέι ή άλλες καταστροφές, αν και σε μικρή απόσταση από το κτίριο βρίσκεται ένα από τα μεγαλύτερα ποδοσφαιρικά στάδια, το Γ. Καραϊσκάκη, πιστοποιώντας ότι το συγκεκριμένο έργο έχει καθολική αποδοχή στην κοινωνική συνείδηση και αποτελεί πλέον σημείο αναφοράς για την περιοχή.
Εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης:
1. Φωτογράφιση στο ορατό.
2. Οπλισμός στις περιοχές των τοιχογραφιών που παρουσίαζαν έντονο πρόβλημα αποκόλλησης του ζωγραφικού στρώματος από το υπόστρωμα και του υποστρώματος μαζί με το ζωγραφικό στρώμα από το υποστήριγμα και κινδύνευαν άμεσα από κατάρρευση και απώλεια.
3. Στερέωση των χρωστικών και ενίσχυση του συνδετικού μέσου της ζωγραφικής επιφάνειας
4. Στερέωση των αποκολλημένων ζωγραφικών στρωμάτων
5. Πλήρωση των ρωγμών και μικρορωγμών
6. Στερέωση των αποκολλημένων τμημάτων του υποστρώματος των τοιχογραφιών με χρήση ενέματος.
7. Καθαρισμός της ζωγραφικής επιφάνειας από τις επικαθίσεις των ατμοσφαιρικών ρύπων, της σκόνης και της αιθάλης.
8. Αφαίρεση των αλάτων από τη ζωγραφική επιφάνεια.
9. Αφαίρεση των σπρέι graffiti από τη ζωγραφική επιφάνεια.
10. Εκρίζωση όλων των φυτών που φύονταν στην βάση και στην απόληξη των τοιχογραφιών.
11. Αισθητική αποκατάσταση
12. Τελική επίχριση του έργου ώστε να προστατεύεται από τους ρύπους, το νερό της βροχής και τον αποχρωματισμό του ζωγραφικού στρώματος από την υπεριώδη ακτινοβολία του ηλιακού φωτός.
Πριν | Μετά | ||
---|---|---|---|